Te-vese-e-t'ame(-de-champ)
Myosotis arvensis
Boraginaceae
Àutri noum : Ti-viéu-e-t'aìmi, Uei-de-l'enfant-Jèsu.
Noms en français : Myosotis des champs, Myosotis intermédiaire.
Descripcioun :Aquéu te-vese-e-t'ame trachis di plano de coustiero fin qu'en mountagno. Es uno planto coumuno, mai pas toujour eisado de destria de si cousino. Dins lou group di flour pichoto (1 à 4 mm), soun pulèu li mai grando, si cambo soun un pau mai espésso (> 1mm), e emé d'enflourejado que fan mens de la mita de la planto. Se recounèis classicamen que li pecou di flour d'en bas dèvon èstre dous cop mai long que li sepalo di flour, mai sèmblo pas toujour lou cas.
Usanço :Li flour podon se bouta dins lou mesclun. Se dis que li te-vese-e-t'ame soun vertuous contro l'enflamacioun, majamen pèr lis iue ("principe di signaturo").
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico :
Gènre : Myosotis
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado : Noun
Abriéu à setèmbre
Liò : Ermas
- Prado
- Tepiero sablouso
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Myosotis arvensis (L.) Hill, 1764
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753